Het coronavirus leidde in de eerste plaats tot een gezondheidscrisis, maar deze pandemie heeft tevens een sterke invloed op onze economie, samenleving en individueel welzijn.
Ook legt het de wijze van aanpak en de reactiesnelheid van het beleid bloot, zowel van de overheid als van de privéinstellingen en dit vrijwel op wereldvlak. Dikwijls wordt ons een niet al te coherent, noch efficiënt beleid getoond, dat koortsachtig zoekt naar een oplossing om de schade zoveel mogelijk te beperken.
Een journalist in de Tijd vergeleek het coronavirus met de inslag van een atoombom. Eerst zien de we “flits” , daarna komt de enorme drukgolf, vooral op het vlak van de economie, werkgelegenheid en inkomen. Tot slot volgt de “ dodelijke straling “, dit uit zich in faillissementen, definitieve en blijvende negatieve gevolgen voor bepaalde sectoren en de samenleving in het algemeen.
Het werd vrij snel duidelijk dat het corona virus een grote impact had op de rechtbanken en de advocatuur. De zittingen werden opgeheven en zaken werden uitgesteld, al dan niet voor onbepaalde tijd. Enkel dringende zaken (o.a. met gevangenen) werden in de mate van het mogelijke behandeld.
Uit gehouden enquêtes blijkt een grote terugval van instroom van zaken in de advocatenkantoren. In het begin bepaalde iedere rechtbank zijn eigen richtlijnen. Het was voor de advocaten dan niet altijd duidelijk of ze al dan niet naar de zitting moesten gaan, aan hen om het uit te zoeken. De Orde van Vlaamse Balies heeft nadien geprobeerd om de informatie te bundelen.
De Minister van Justitie heeft een Koninklijk Besluit uitgevaardigd over het uitstel van termijnen en het voeren van een schriftelijke procedure. Deze procedure staat omschreven in het gerechtelijk wetboek en komt er op neer dat er niet meer wordt gepleit, maar dat alles schriftelijk wordt gedaan.
Dit geeft wel een belangrijke tijdswinst, men dient zich immers niet te verplaatsen naar de rechtbank. In meer eenvoudige en objectieve zaken waar vooral met stukken kan worden gewerkt kan dit de aangewezen manier van werken worden.
De ene zaak is echter de andere niet en in een ganse reeks zaken verkiezen de advocaten eerder een pleidooi boven een schriftelijke procedure. Sommige rechters verkiezen dit ook, - daar er een interactief debat mogelijk is. De rechter kan immers onmiddellijk concrete vragen stellen over eventuele onduidelijkheden.
De advocaten kunnen in een pleidooi beter benadrukken wat eerder tot de kern en wat eerder tot de rand van de zaak thuis behoort. Tevens vinden sommige partijen dat hun persoonlijke aanwezigheid ook een factor van belang is.
Inmiddels werden de zittingen hernomen, uiteraard met in achtneming van de gebruikelijke voorzorgsmaatregelen, zoals het dragen van een mondmasker in de zittingszaal, plexi-schermen , het bewaren van afstand, beperking van het aantal aanwezigen in zittingszalen, enz.. en het werken met tijdssloten.
De zaak wordt gesteld op een vast uur en vooraf gekende tijdsduur. Dit heeft zijn voordelen : in principe betekent dit minder tijdverlies, maar het heeft ook zijn nadelen voor de advocatuur, zeker wanneer men verschillende zaken tegelijkertijd heeft en men verschillende zittingen dient te combineren.
In verband met de aanwezigheid van de partijen op de rechtbank, is het zo dat deze nog steeds aanwezig kunnen zijn. In de Familierechtbank wenst men dit in elk geval, als het gaat over problemen met kinderen of een regeling tussen partijen en kinderen. Als het zuiver financiële belangen betreft kan ze ook zonder partijen behandeld worden.
In de politierechtbanken maakt men dikwijls een opsplitsing tussen zaken waar de betrokkene persoonlijk aanwezig is en zaken waar een advocaat aanwezig is die zijn cliënt vertegenwoordigt.
In de correctionele rechtbanken is de aanwezigheid van de betrokken partij in principe nog steeds vereist.
Verplichte en vrijwillige opleidingen in het kader van permanente vorming worden nu vooral gegeven via videocursussen van waaruit men ook documentatie kan downloaden.
Vergaderingen – zeker in de privé en in de overheidssectoren en aan de balie – worden nu vooral gehouden langs videoconferenties. Voordeel hiervan is dat de verplaatsingen en het tijdverlies dat ermee gepaard gaat, sterk beperkt wordt.
Anderzijds verlopen deze virtuele vergaderingen technisch gezien vaak nog niet optimaal, problemen met het geluid, beeld, geluidinterferenties. Nadelen op inhoudelijk vlak zijn dat een deel van de dynamiek van “ life “ vergaderingen verloren gaat, interventies lopen vaak minder vlot en het contact is wel minder, vooral wanneer men met een grote groep vergadert.
Het coronavirus zal allicht een blijvende impact hebben op het leven. Die impact zal nog vergroten indien er nog een golf of meerdere golven van het coronavirus zouden komen.
Voor elkeen wordt het een zoektocht naar het vinden van de best mogelijke oplossingen om zich te kunnen aanpassen aan een gewijzigde wereld.
Kommentare